VKSND cấp cao tại Đà Nẵng vừa kháng nghị giám đốc thẩm đề nghị hủy toàn bộ bản án dân sự phúc thẩm “Tranh chấp quyền sử dụng đất” giữa nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Xếch (đã chết) và những người thừa kế quyền lợi và nghĩa vụ tố tụng của bà Xếch với bị đơn là ông Nguyễn Ngọc.
Theo nguyên đơn trình bày: Năm 1977, vợ chồng ông Nguyễn Rọi và bà Nguyễn Thị Xếch nhận chuyển nhượng của vợ chồng ông Huỳnh Lộc và bà Hà Thị Nho (bằng giấy viết tay) một thửa đất diện tích 01 sào 07 thước 05 tấc tọa lạc tại phường Phú Lâm, TP Tuy Hòa, Phú Yên. Sau khi nhận chuyển nhượng, vợ chồng bà Xếch xây dựng một ngôi nhà cấp 4 diện tích 50m2 và cho ông Nguyễn Ngọc (em bà Xếch) thuê để trồng hoa màu, trả tiền hàng tháng từ năm 1982. Hai bên không lập văn bản, nhưng họ hàng ai cũng biết. Năm 2004, bà Xếch đi đăng kí làm sổ đỏ nhưng không được chấp nhận vì diện tích đất trên ông Ngọc đã kê khai. Năm 2007, bà có đơn khiếu nại đến UBND phường Phú Lâm nhưng đến năm 2010 UBND phường mới lập biên bản hòa giải. Năm 2011, bà Xếch khởi kiện yêu cầu TAND TP Tuy Hòa buộc ông Ngọc trả lại toàn bộ diện tích đất nêu trên.
Bị đơn trình bày: Thửa đất đang tranh chấp là do ông khai hoang từ năm 1976. Ông đã xây dựng ngôi nhà cấp 4 và canh tác hoa màu từ đó cho đến nay; quá trình sử dụng, ông đã đóng thuế và kê khai đầy đủ theo quy định của pháp luật. Ông không đồng ý với yêu cầu khởi kiện của bà Xếch.
Theo quyết định kháng nghị, có đủ tài liệu, chứng cứ xác định nguồn gốc thửa đất tranh chấp nêu trên là của vợ chồng ông Nguyễn Rọi và bà Nguyễn Thị Xếch mua và cho em ruột là ông Nguyễn Ngọc thuê lại. Năm 1987, ông Ngọc cho rằng Hợp tác xã đã cân đối cấp cho gia đình ông và tự ý kê khai đăng ký là không đúng. Do vậy, Bản án dân sự sơ thẩm của TAND TP Tuy Hòa không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của những người thừa kế quyền lợi và nghĩa vụ tố tụng của bà Xếch là không đúng.
Bản án phúc thẩm của TAND tỉnh Phú Yên xác định thửa đất do bà Xếch mua là đúng quy định nhưng lại viện dẫn Điều 10 Luật Đất đai 2003 và khoản 5 Điều 26 Luật Đất đai 2013 “…Nhà nước không thừa nhận việc đòi lại đất đã được giao theo quy định của Nhà nước do người khác sử dụng trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam” để cho rằng bà Xếch không được đòi lại đất, nhưng lại buộc ông Ngọc trả lại giá trị thửa đất tương ứng với số tiền 69.222.300 đồng là mâu thuẫn. Mặt khác, thực tế diện tích đất tranh chấp không thuộc trường hợp đất được Nhà nước giao cho ông Ngọc sử dụng trong quá trình thực hiện chính sách đất đai, nhưng bản án phúc thẩm lại nhận định những người thừa kế quyền lợi và nghĩa vụ tố tụng của bà Xếch không được đòi lại đất nên không buộc ông Ngọc trả lại đất mà chỉ trả lại giá trị đất là không đúng. Từ đó, bản án phúc thẩm quyết định giao toàn bộ thửa đất tranh chấp cho ông Ngọc là không đúng pháp luật, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi và nghĩa vụ hợp pháp của những người thừa kế của bà Xếch.
Từ đó, VKSND cấp cao tại Đà Nẵng đã kháng nghị giám đốc thẩm đề nghị Ủy ban thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng hủy toàn bộ bản án dân sự phúc thẩm nêu trên của TAND tỉnh Phú Yên để xét xử lại phúc thẩm theo đúng quy định của pháp luật.
Hồng Lê - Thu Trang
