Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 là sự kiện chính trị quan trọng của đất nước ta, nhằm lựa chọn, bầu ra những đại biểu tiêu biểu, xứng đáng, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân. Xác định quyền bầu cử là quyền cơ bản của công dân nên Đảng, Nhà nước ta luôn luôn tôn trọng, bảo vệ quyền được bầu cử của người công dân. Trong đó, những người đang bị tạm giữ, tạm giam cũng được thực hiện quyền bầu cử theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 9 Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và khỏan 5 Điều 29 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân.

Để đảm bảo quyền bầu cử của người bị tạm giữ, tạm giam trong cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 theo quy định của pháp luật, VKSND tối cao đã có Hướng dẫn số 21/HD-VKSTC ngày 16/3/2021 về công tác kiểm sát tại các cơ sở giam giữ. Thực hiện Hướng dẫn số 21/HD-VKSTC của VKSND tối cao, VKSND tỉnh Phú Yên đã ban hành Công văn số 339/VKS-P8 ngày 24/3/2021 hướng dẫn VKSND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện một số nội dung trong công tác kiểm sát bảo đảm quyền bầu cử của người bị tạm giữ, tạm giam tại cơ sở giam giữ trong cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. 

Theo đó, lãnh đạo, Kiểm sát viên, công chức phải xác định rõ việc bảo đảm quyền con người thông qua công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự là một trong những nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt của đơn vị trong năm 2021. Khi tiến hành kiểm sát, cần chú ý kiểm sát Nhà tạm giữ trong việc phổ biến, hướng dẫn, giải thích cho người bị tạm giữ, tạm giam hiểu rõ các quy định của pháp luật liên quan đến quyền bầu cử Quốc hội và Hội đồng nhân dân; thông tin về cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2021 - 2026 ngay từ khi tiếp nhận người bị tạm giữ, tạm giam và trong quá trình quản lý giam giữ.

Khi tiến hành kiểm sát trực tiếp kiểm sát, ngoài kiểm sát chặt chẽ về chế độ quản lý giam giữ, cần chú trọng kiểm sát Nhà tạm giữ đảm bảo cho người bị tạm giữ, tạm giam được thực hiện quyền của mình theo quy định của pháp luật, trong đó có quyền bầu cử theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 9 Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và khỏan 5 Điều 29 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân.

Chủ động phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp và Hội đồng bầu cử ở địa phương trong việc kiểm sát Nhà tạm giữ lập danh sách cử tri là người đang bị tạm giữ, tạm giam, niêm yết danh sách cử tri và danh sách người ứng cử tại Nhà tạm giữ theo quy định tại Điều 29; Điều 30; Điều 32; Điều 59 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân. Kịp thời phát hiện những trường hợp người bị tạm giữ, tạm giam có quyền bầu cử nhưng không có tên trong danh sách cử tri để yêu cầu Nhà tạm giữ đưa vào danh sách cử tri và những trường hợp những người bị tạm giữ, tạm giam không được quyền bầu cử để yêu cầu xóa tên ra khỏi danh sách cử tri, cụ thể:

- Người bị tạm giữ, người bị tạm giam mà trước đó đã bị bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án tước quyền bầu cử.

- Người bị tạm giữ, người bị tạm giam là phạm nhân được trích xuất về Nhà tạm giữ để phục vụ điều tra, truy tố, xét xử.

- Người bị tạm giữ, người bị tạm giam là người mất năng lực hành vi dân sự, người bị tạm giam bị cơ quan có thẩm quyền áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.

- Người bị tạm giữ, người bị tạm giam được trả tự do trước thời điểm tiến hành bỏ phiếu.

Chủ động phân công Kiểm sát viên tiến hành kiểm sát Nhà tạm giữ trong việc đảm bảo cho người bị tạm giữ, tạm giam được thực hiện quyền bỏ phiếu bầu cử của mình theo quy định tại Điều 69 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân; yêu cầu Nhà tạm giữ có phương án đảm bảo an ninh, an toàn trong quản lý giam giữ; kịp thời phát hiện, ngăn chặn trường hợp lợi dụng việc tổ chức bầu cử để thông cung, vi phạm nội quy cơ sở giam giữ, trốn khỏi nơi giam, giữ hay thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật khác.

Quản lý chặt chẽ tình hình chấp hành pháp luật trong công tác quản lý, giam giữ tại Nhà tạm giữ; kiểm sát chặt chẽ việc tiếp nhận, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo của người bị tạm giữ, tạm giam, nhất là những đơn khiếu nại, tố cáo có nội dung liên quan đến công tác bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân theo quy định tại Điều 33, 61, 75, 94 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân.

Kết thúc cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, các đơn vị báo cáo kết quả kiểm sát những nội dung nêu trên cho VKSND tỉnh.

Hiền Phạm