Vừa qua, VKSND tỉnh Phú Yên đã ban hành Quyết định kháng nghị phúc thẩm đối với vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất” giữa Nguyên đơn Trần Bình Trọng, sinh năm 1955; Bị đơn: Anh Thái Hồng Hà, sinh năm 1975. Cùng trú tại: thôn Phú Xuân, xã An Hiệp, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên.
Theo hồ sơ vụ án, ngày 30/12/2003, hộ gia đình ông Trần Bình Trọng được UBND huyện Tuy An cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số W 352787, đối với 03 thửa đất, thuộc tờ bản đồ số 149, có tổng diện tích 111.450m², gồm: thửa 4/4, diện tích 8.320m²; thửa 04/05, diện tích 13.360m²; thửa 04/06, diện tích 89.770m²; mục đích sử dụng đất để thực hiện quản lý rừng tái sinh. Trong đó thửa đất số 04/06, có ranh giới phía Tây giáp với thửa đất số 181 của ông Nguyễn Phú, giữa hai thửa đất có ranh giới rõ ràng là bờ đất có chiều dài khoảng 60m.
Sau khi ông Phú chết, con ông Phú là chị Nguyễn Thị Nguyệt chuyển nhượng cho ông Thái Hồng Hà diện tích đất này (khoảng năm 1996 – 1998), diện tích 11.640m² đất rừng, chỉ thoả thuận miệng vì khi đó bà Nguyệt không có giấy chứng nhận QSD đất. Ngày 30/12/2003, hộ gia đình ông Hà được UBND huyện Tuy An cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số W 352701, đối với thửa số 4/15, tờ bản đồ 149, diện tích 14.814m². Đến ngày 24/5/2010, hộ gia đình ông Hà được UBND huyện Tuy An cấp đổi giấy chứng nhận QSDĐ số BC 058311, nay là thửa 181, diện tích 14.814m², vị trí đất có sơ đồ đính kèm theo giấy chứng nhận QSDĐ.
Theo nguyên đơn ông Trần Bình Trọng: ông Hà chiếm dụng đất của ông theo đo đạc thực tế là 3.911,6m² nên tranh chấp, UBND xã An Hiệp đã hòa giải không thành. Hiện nay vợ chồng ông Hà đang trồng cây bạch đàn trên đất tranh chấp. Nay ông Trọng khởi kiện yêu cầu công nhận 3.911,6m² thuộc quyền sử dụng của hộ gia đình ông tại thửa đất số 04/06, tờ bản đồ số 149, buộc gia đình ông Hà trả lại diện tích đất đã lấn chiếm. Đối với 1.956 cây Bạch đàn mà vợ chồng ông Hà trồng trên đất, nguyên đơn sẽ thanh toán lại bằng tiền theo giá trị đã định giá.
Theo bị đơn ông Thái Hồng Hà, năm 2010 ông Hà phát dọn để trồng cây nhưng ông Trọng không có ý kiến gì; đến năm 2017 ông Trọng tranh chấp cho rằng gia đình ông Hà lấn chiếm đất là không đúng nên không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Trọng. Hiện nay diện tích đất tranh chấp nằm trong thửa đất 181 đã được UBND huyên Tuy An cấp giấy chứng nhận QSDĐ cho hộ gia đình ông Hà, trên vị trí tranh chấp đất có tồn tại 1.956 cây Bạch đàn do vợ chồng ông Hà trồng.
Bản án dân sự sơ thẩm của Toà án nhân dân huyện Tuy An, đã tuyên xử: Công nhận diện tích đất 3.911,6m² đang tranh chấp, tọa lạc tại thôn Phú Xuân, xã An Hiệp, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên nằm trong thửa số thửa 04/6, tờ bản đồ 149 thuộc quyền sử dụng của hộ gia đình ông Trần Bình Trọng; Buộc hộ gia đình bị đơn ông Thái Hồng Hà phải trả lại cho hộ gia đình nguyên đơn Trần Bình Trọng (do ông Trọng đại diện) quyền sử dụng diện tích đất 3.911,6m². Vợ chồng ông Trần Bình Trọng, bà Nguyễn Thị Tiên được quyền sở hữu toàn bộ 1956 cây Bạch đàn gắn liền trên diện tích đất 3911,6m² nêu trên (do vợ chồng ông Thái Hồng Hà và bà Đặng Thị Linh trồng). Đồng thời, vợ chồng ông Trần Bình Trọng, bà Nguyễn Thị Tiên có nghĩa vụ liên đới thanh toán giá trị cây Bạch đàn cho vợ chồng ông Thái Hồng Hà và bà Đặng Thị Linh với số tiền 13.706.000đ.
Qua kiểm sát bản án sơ thẩm nêu trên, VKSND tỉnh Phú Yên thấy rằng: Tranh chấp quyền sử dụng đất giữa ông Trần Bình Trọng và ông Thái Hồng Hà đối với diện tích đất 3.911,6m² toạ lạc tại thôn Phú Xuân, xã An Hiệp, huyện Tuy An, Phú Yên nằm trong thửa đất số 4/15, tờ bản đồ 149 theo giấy chứng nhận QSD đất cấp ngày 30/12/2003, chính là thửa 181, tờ bản đồ số 1 theo Giấy chứng nhận QSD đất cấp ngày 24/5/2010 (cấp đổi) của hộ ông Thái Hồng Hà.
Việc Toà án cấp sơ thẩm tuyên công nhận diện tích đất tranh chấp 3.911,6m² toạ lạc tại thôn Phú Xuân, xã An Hiệp, huyện Tuy An, Phú Yên thuộc quyền sử dụng đất của hộ ông Trần Bình Trọng; nhưng không xem xét huỷ giấy chứng nhận QSD đất cấp ngày 24/5/2010 cho hộ ông Thái Hồng Hà và đề nghị UBND huyện Tuy An cấp lại đúng với hiện trạng sử dụng đất là chưa giải quyết toàn diện vụ án, không thể thi hành bản án.
Thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm vụ án dân sự hủy giấy chứng nhận QSD đất thuộc Tòa án nhân dân cấp tỉnh. Việc TAND huyện Tuy An thụ lý xét xử theo thủ tục sơ thẩm vụ án trên là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, không đúng theo quy định tại khoản 4 Điều 34 BLTTDS.
“4. Thẩm quyền của cấp Tòa án giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp có xem xét việc hủy quyết định cá biệt quy định tại khoản 1 Điều này được xác định theo quy định tương ứng của Luật tố tụng hành chính về thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện, Tòa án nhân dân cấp tỉnh”.

Tú Vương