Trong tố tụng dân sự quốc tế, sau khi xét xử, bản án do toà án quốc gia nào tuyên sẽ chỉ có hiệu lực trong phạm vi lãnh thổ quốc gia đó. Vì vậy, để một bản án, quyết định dân sự của toà án một nước tuyên có hiệu lực và được thi hành ở một nước khác thì bản án, quyết định đó phải thông qua một thủ tục tố tụng đặc thù (còn gọi là thủ tục công nhận và cho thi hành bản án, quyết định dân sự của toà án nước ngoài) tại hệ thống toà án nước được yêu cầu.
Công nhận và cho thi hành bản án, quyết định dân sự của tòa án nước ngoài tại Việt Nam là việc thừa nhận và cho phép thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định dân sự, hôn nhân và gia đình, lao động, quyết định về tài sản trong bản án, quyết định hình sự... của Tòa án nước ngoài theo những nguyên tắc và trình tự pháp lý nhất định.
Vừa qua, TAND tỉnh Phú Yên đã mở phiên họp xét đơn “Yêu cầu công nhận và cho thi hành tại Việt Nam đối với bản án, quyết định của Tòa án nước ngoài”. Đây là phiên họp xét, công nhận và cho thi hành quyết định dân sự của toà án nước ngoài đầu tiên ở Phú Yên.
Theo hồ sơ, bà A (quốc tịch Thái Lan) là vợ hợp pháp của ông S, đăng ký kết hôn năm 1973. Ông S làm việc tại Công ty TNHH T có địa chỉ tại TP Tuy Hòa, Phú Yên. Ngày 02/12/2020, ông S bị bệnh chết tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Yên, được đưa về Thái Lan an táng. Khi còn sống và làm việc tại Việt Nam, ông S có một số tiền gửi tiết kiệm tại Ngân hàng M.
Năm 2021, bà A có đơn đề nghị Tòa án dân sự Thái Lan giải quyết công nhận tài sản thừa kế cho bà và đã được giải quyết tại theo các phán quyết của Tòa án dân sự Thái Lan.
Nay bà A đề nghị TAND tỉnh Phú Yên công nhận và cho thi hành tại Việt Nam đối với quyết định của Tòa án dân sự Thái Lan để bà được nhận di sản thừa kế của chồng bà là số tiền tiết kiệm đang gửi tại Ngân hàng M, Việt Nam.
Tại phiên họp vừa qua, trên cơ sở đề nghị của Kiểm sát viên VKSND tỉnh, Hội đồng xét đơn yêu cầu TAND tỉnh đã chấp nhận yêu cầu của bà A.

Minh Chánh - Anh Trúc