Thời hạn tạm giam để điều tra vụ án hình sự được quy định cụ thể tại Điều 120 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003. Tuy nhiên, trong quá trình áp dụng vẫn có những quan điểm khác nhau khi xác định thời hạn tạm giam trong trường hợp ra lệnh bắt bị can để tạm giam khi thời hạn điều tra vụ án sắp hết hoặc ra lệnh tạm giam khi bắt được bị can có quyết định truy nã nhưng chưa hết thời hạn điều tra vụ án.
Quan điểm thứ nhất cho rằng, thời hạn tạm giam được xác định theo tội phạm bị can bị khởi tố (không quá 02 tháng đối với tội phạm ít nghiêm trọng, không quá 03 tháng đối với tội phạm nghiêm trọng, không quá 04 tháng đối với tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng) cho dù thời hạn điều tra còn lại có ngắn hơn. Ví dụ: Bị can bị khởi tố theo khoản 1 Điều 138 Bộ luật hình sự thì thời hạn tạm giam vẫn là 02 tháng mặc dù thời hạn điều tra vụ án còn lại là 01 tháng.
Quan điểm thứ hai cho rằng, thời hạn tạm giam được xác định theo tội phạm bị can bị khởi tố nhưng không quá thời hạn điều tra còn lại của vụ án. Ví dụ: Bị can bị khởi tố theo khoản 1 Điều 138 Bộ luật hình sự khi thời hạn điều tra vụ án còn lại là 01 tháng thì thời hạn tạm giam là 01 tháng (30 ngày).
Quan điểm của tôi đồng tình với quan điểm thứ hai, bởi lẽ, theo quy định tại Điều 119, Điều 120 Bộ luật Tố tụng hình sự thì thời hạn tạm giam bị can luôn bằng thời hạn điều tra vụ án đối với mức độ nghiêm trọng của mỗi loại tội phạm; hoặc thời hạn tạm giam có khi sẽ được gia hạn thêm trong trường hợp vụ án phức tạp cần phải có thêm thời gian điều tra nhưng không được quá thời hạn pháp luật đã quy định trong từng trường hợp. Mặt khác, thời hạn điều tra vụ án là khoảng thời gian nhất định do Bộ luật tố tụng hình sự quy định để Cơ quan điều tra tiến hành các hoạt động điều tra (như lấy lời khai, hỏi cung, khám nghiệm, khám xét và áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với bị can…). Khi thời hạn điều tra vụ án hết mọi hoạt động tố tụng của Cơ quan điều tra phải kết thúc kể cả việc áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với bị can. Vì vậy, trong khi chờ Bộ luật tố tụng hình sự được sửa đổi, bổ sung thì chúng ta nên thống nhất việc xác định thời hạn tạm giam trong những trường hợp trên. Rất mong sự đóng góp ý kiến của các bạn đồng nghiệp cùng các chuyên gia trong và ngoài ngành.
Nguồn: Kiểm sát Online
