Trong thời gian qua, việc chấp hành chế độ thông tin, báo cáo và quản lý trong ngành Kiểm sát nhân dân nói chung, công tác xây dựng báo cáo tổng hợp nói riêng đã có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần phục vụ tốt công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành của Lãnh đạo Viện KSND các cấp.

Cán bộ, công chức làm công tác tổng hợp của Viện KSND tỉnh Phú Yên và các Viện KSND huyện, thị xã, thành phố đã chủ động nghiên cứu, nắm vững đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các Chỉ thị, Nghị quyết của cấp ủy, Chỉ thị công tác của Viện trưởng Viện KSND tối cao, Kế hoạch công tác hàng năm của Viện trưởng Viện KSND tỉnh và Kế hoạch, chương trình công tác của đơn vị mình để vận dụng vào công tác tham mưu, tổng hợp, xây dựng các loại báo cáo đạt chất lượng.

Tuy nhiên, việc chấp hành các quy định về thời hạn, thời điểm báo cáo; về nội dung báo cáo tổng hợp còn nhiều hạn chế, thiếu sót; hình thức của các báo cáo ở một số đơn vị chưa đúng quy định. Để góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành của Viện kiểm sát, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của ngành Kiểm sát nhân dân đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và cải cách tư pháp, đòi hỏi xây dựng báo cáo tổng hợp phải đầy đủ, kịp thời và chính xác hơn, tạo điều kiện, phục vụ tốt nhất công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo Viện, Viện KSND tỉnh Phú Yên xây dựng báo cáo chuyên đề “Nâng cao kỹ năng và chất lượng xây dựng báo cáo tổng hợp”.

Nội dung chuyên đề đã nêu tổng quan về công tác xây dựng báo cáo tổng hợp của Ngành KSND và đánh giá thực trạng công tác xây dựng báo cáo của VKSND tỉnh và các Viện KSND huyện, thị xã, thành phố trong thời gian qua; rút ra những nguyên nhân của ưu điểm cũng như nguyên nhân của hạn chế, tồn tại.

Chuyên đề đã đề ra một số giải pháp nhằm nâng cao kỹ năng và chất lượng xây dựng báo cáo tổng hợp:

- Một là, tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm túc các Quy chế về chế độ thông tin báo cáo và quản lý công tác trong ngành Kiểm sát nhân dân

Viện KSND tỉnh và các Viện KSND huyện, thị xã, thành phố cần tiếp tục nghiên cứu, quán triệt và thực hiện nghiêm túc Quy chế về chế độ thông tin báo cáo và quản lý công tác trong ngành Kiểm sát nhân dân ( ban hành kèm theo Quyết định số 379/QĐ-VKSTC-VP ngày 13/7/2012 của Viện trưởng VKSNDTC); Quyết định số 122/QĐ-VKS-TC ngày 28/3/2013 sửa đổi, bổ sung Quyết định số 379/QĐ-VKSTC-VP; Quyết định số 515/QĐ-VKSTC ngày 04/9/2012 ban hành hệ thống biểu mẫu báo cáo tổng hợp và hướng dẫn xây dựng báo cáo trong Ngành KSND; Quyết định số 121/QĐ-VKS-TC ngày 28/3/2013 sửa đổi bổ sung Quyết định 515/QĐ-VKSTC hệ thống biểu mẫu báo cáo tổng hợp và hướng dẫn xây dựng báo cáo trong Ngành KSND.

Để thực hiện tốt chế độ thông tin, báo cáo và quản lý công tác trong ngành Kiểm sát nhân dân thì trước hết các đồng chí Viện trưởng VKSND cấp huyện, Trưởng phòng VKSND tỉnh phải có nhận thức đúng về vị trí, vai trò và tầm quan trọng và những yêu cầu của công tác xây dựng báo cáo tổng hợp trong ngành. Xác định rõ việc xây dựng báo cáo tổng hợp và chấp hành chế độ báo cáo trong Ngành là một nhiệm vụ có tính chất nguyên tắc trong công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành. Đồng thời, quán triệt đến toàn thể cán bộ, Kiểm sát viên trong đơn vị, nhất là những cán bộ làm công tác tham mưu, tổng hợp.

Việc chấp hành chế độ báo cáo trong ngành Kiểm sát nhân dân của Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện, các Phòng VKSND tỉnh và cán bộ, công chức trong Ngành phải được quy định là một trong những tiêu chí xem xét đánh giá việc hoàn thành nhiệm vụ kế hoạch, bình xét các danh hiệu thi đua hàng năm của cá nhân, đơn vị.

- Hai là, không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tham mưu, tổng hợp

Trong bất kỳ lĩnh vực quản lý nào, công tác tổng hợp đều là tiền đề cho công tác tham mưu. Công tác tổng hợp càng kịp thời, chính xác bao nhiêu thì công tác tham mưu càng hiệu quả bấy nhiêu. Công tác tổng hợp và công tác tham mưu có quan hệ chặt chẽ với nhau, là hai mặt của một vấn đề, hỗ trợ cho nhau và giúp nhau phát huy tác dụng. Đồng thời, có tổng hợp tốt thì mới có thể xây dựng có chất lượng các loại báo cáo. Do vậy phương pháp tham mưu, tổng hợp đóng vai trò hết sức quan trọng trong hoạt động quản lý, chỉ đạo, điều hành của Lãnh đạo Viện. Nó giúp cho hoạt động quản lý, chỉ đạo điều hành được đúng đắn và đạt hiệu quả như mong muốn. Ngược lại, phương pháp tham mưu, tổng hợp thiếu chính xác, không kịp thời thì hoạt động quản lý, chỉ đạo điều hành của nhà quản lý sẽ kém hiệu quả.

- Ba là, đổi mới, nâng cao kỹ năng, chất lượng công tác xây dựng báo cáo tổng hợp

Việc xây dựng báo cáo tổng hợp trong ngành KSND phải đáp ứng các yêu cầu sau đây:

- Báo cáo phải đảm bảo đầy đủ, chính xác: VKSND các cấp phải nắm đầy đủ, chính xác các thông tin có liên quan đến tổ chức hoạt động thực hiện chức năng, nhiệm vụ của đơn vị mình và báo cáo phải đảm bảo đầy đủ thông tin, phản ánh trung thực, khách quan vụ việc, số liệu có độ chính xác cao.

- Báo cáo phải kịp thời, đúng thời gian quy định: VKSND các cấp phải cung cấp thông tin, báo cáo ngay những thông tin liên quan đến tổ chức hoạt động, việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của đơn vị mình. Báo cáo phải được xây dựng, gửi đúng thời điểm, thời hạn quy định trong Quy chế hoặc theo yêu cầu cụ thể.

- Báo cáo phải tuân thủ các quy định của pháp luật và của Ngành: Thông tin, báo cáo phải đảm bảo đúng quy định của pháp luật về thể thức, hình thức, chế độ bảo mật, quy định về phát ngôn,…; nội dung, trình tự, phương thức thông tin,… phải đúng quy định của Ngành.

- Báo cáo trong Ngành phải tuân thủ nguyên tắc tập trung thống nhất: Chỉ đạo hoạt động thông tin, báo chí phải được quán triệt, thực hiện thống nhất từ Viện kiểm sát nhân dân tối cao đến Viện kiểm sát cấp huyện; thông tin, báo cáo phải thống nhất từ Viện kiểm sát cấp huyện và tập trung báo cáo Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Viện trưởng Viện kiểm sát cấp dưới phải chịu trách nhiệm với Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên, các đơn vị, cá nhân phải chịu trách nhiệm trước Viện trưởng Viện kiểm sát cấp mình về về thông tin, báo cáo của mình. Người ký báo cáo phải chịu trách nhiệm về nội dung, số liệu của báo cáo. Người ký báo cáo phải chịu trách nhiệm về nội dung, số liệu, hình thức của báo cáo. Người trực tiếp xây dựng văn bản hoặc duyệt văn bản trước khi trình Lãnh đạo duyệt ký phải ký nháy vào văn bản.

Để thực hiện tốt chế độ báo cáo trong Ngành, mỗi đơn vị, Viện kiểm sát các cấp phải tổ chức, phân công cán bộ làm công tác tham mưu, tổng hợp một cách phù hợp, thường xuyên theo dõi nắm chắc tình hình vi phạm, tội phạm và kết quả công tác của Viện kiểm sát cấp mình và cấp dưới; làm tốt công tác thu thập, xử lý, quản lý và thông tin.

Lập hệ thống sổ thụ lý, theo dõi thông tin một cách đầy đủ, khoa học. Phân công cụ thể trách nhiệm tổ chức thu thập, tiếp nhận thông tin đầy đủ, toàn diện, đảm bảo chất lượng, rõ nguồn gốc thông tin; phân loại, cập nhật đầy đủ, chính xác vào sổ thụ lý, theo dõi thông tin.

Tiếp nhận, nghiên cứu đề xuất phương án xử lý thông tin kịp thời, đúng pháp luật. Đối với những thông tin quan trọng thì phải được báo cáo ngay với lãnh đạo đơn vị, lãnh đạo Viện để có biện pháp xử lý kịp thời.

Quản lý thông tin một cách chặt chẽ, định kỳ kiểm tra tiếp nhận, xử lý thông tin, việc thực hiện các quyết định xử lý thông tin trong ngành.

Quá trình xây dựng báo cáo cần linh hoạt tổ chức, bố trí cán bộ phù hợp để tiến hành việc xây dựng báo cáo. Đối với các báo cáo ngắn hạn, báo cáo yêu cầu thời gian gấp, thì cần phân công, bố trí phù hợp với khối lượng công việc để đảm bảo về thời gian. Các báo cáo định kỳ (báo cáo tháng, 6 tháng, báo cáo năm) đã được quy định cụ thể về thời điểm, thời hạn, nội dung,… vì vậy, để hoàn thành tốt các báo cáo này, các đơn vị cần chủ động dự thảo báo cáo trước, nhất là đối với các báo cáo quan trọng, thời gian chuẩn bị không nhiều, tránh bị động. Đối với những báo cáo quan trọng, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân các cấp, Trưởng, phó phòng VKSND tỉnh cần chỉ đạo chặt chẽ và có ý kiến định hướng cho bộ phận và cán bộ làm công tác tham mưu, tổng hợp chuẩn bị đề cương, dự thảo báo cáo ngay từ đầu.

Báo cáo phải đảm bảo chất lượng, nội dung thông tin, ngắn gọn, xúc tích, đánh giá rõ thực tế tình hình, kết quả thực hiện các mặt công tác, nguyên nhân của những hạn chế, thiếu sót, có số liệu dẫn chứng, phụ lục rõ ràng, đầy đủ. Báo cáo đảm bảo đúng nguyên tắc bảo vệ bí mật Nhà nước trong cung cấp, tiếp nhận thông tin và phải chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin báo cáo do đơn vị mình cung cấp; phải được cán bộ có thẩm quyền duyệt ký đúng quy định.

Tùy theo tính chất, yêu cầu của mỗi loại báo cáo nhất định để có sự quan tâm, đầu tư thỏa đáng. Đối với những báo cáo ngắn hạn, như báo cáo tuần do thời gian chuẩn bị xây dựng ngắn nên cần tập trung phản ánh vào những hoạt động, kết quả công tác trọng tâm, điển hình của đơn vị, những kiến nghị mang tính cấp thiết; hoặc báo cáo đột xuất, báo cáo ban đầu thì nội dung phải chứa đầy đủ thông tin để cấp nghe báo cáo nắm và có thể chỉ đạo được kịp thời tuy nhiên, thông tin phải ngắn gọn, chắt lọc, hạn chế đưa những thông tin thừa, không cần thiết đối với cấp được báo cáo. Đối với các báo cáo sơ kết, tổng kết công tác năm cần có sự đầu tư, chuẩn bị kỹ, số liệu thống nhất, chính xác, thông tin phản ánh một cách khái quát nhưng đầy đủ; các phân tích, đánh giá sâu sát, khách quan…

- Bốn là, xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tham mưu, tổng hợp chuyên trách

Công tác tham mưu, tổng hợp là công tác nghiệp vụ và có những yêu cầu, đòi hỏi cao đối với đội ngũ cán bộ làm công tác này. Vì vậy, cần quan tâm lựa chọn, bồi dưỡng và kiện toàn đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên làm công tác tham mưu, tổng hợp, cả về số lượng, chất lượng. Cán bộ làm công tác tham mưu, tổng hợp phải là cán bộ chuyên trách, không kiêm nhiệm; là những cán bộ có năng lực, trình độ, kinh nghiệm trong công tác kiểm sát mới có thể đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Nêu cao vai trò, trách nhiệm của mỗi các nhân trong việc thực hiện Quy chế; trước hết là trách nhiệm của đồng chí Viện trưởng Viện kiểm sát các cấp, Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc; của đồng chí Chánh Văn phòng, Phó Chánh Văn phòng (phụ trách công tác tham mưu, tổng hợp) trong việc tổ chức thực hiện, kiểm tra việc chấp hành Quy chế.

Cán bộ làm công tác tham mưu, tổng hợp phải thường xuyên cập nhật, nắm bắt những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật liên quan đến hoạt động của Ngành; phải nghiên cứu nắm vững chức năng, nhiệm vụ của Ngành, của từng khâu công tác, những nhiệm vụ trọng tâm của Ngành trong những thời gian cụ thể; nội dung chỉ đạo của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao trong Chỉ thị công tác năm, các Chỉ thị nghiệp vụ, kế hoạch, chương trình và hướng dẫn công tác, các văn bản liên quan khác của VKSND tối cao cũng như của đơn vị mình. Đồng thời, phải chuẩn bị thông tin, tư liệu đầy đủ, chính xác, nắm chắc tình hình tội phạm, kết quả công tác của đơn vị, của ngành trong thời điểm nhất định.

HỒNG VĂN – OANH KIỀU