Ngày 27/11/2015, Quốc hội đã thông qua Bộ luật hình sự năm 2015 và Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015; hai bộ luật này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2016. Tuy nhiên, tại Nghị quyết 144/2016/QH13 ngày 29/6/2016, Quốc hội quyết định lùi hiệu lực thi hành của hai bộ luật này cho đến ngày Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS năm 2015 có hiệu lực thi hành; đồng thời quy định kể từ ngày 01/07/2016 thực hiện các quy định có lợi cho người phạm tội tại khoản 3 Điều 7 BLHS năm 2015…
Mới đây, TAND tối cao đã có văn bản hướng dẫn việc thực hiện các quy định có lợi cho người phạm tội của BLHS năm 2015. Theo đó:
1. Kể từ ngày 01/7/2016, các quy định có lợi cho người phạm tội của BLHS năm 2015 và các quy định của BLTTHS năm 2015 để thi hành các quy định có lợi cho người phạm tội của BLHS năm 2015 có hiệu lực thi hành.
2. Các quy định có lợi cho người phạm tội tại khoản 3 Điều 7 BLHS năm 2015 bao gồm các quy định về xóa bỏ một tội phạm, một hình phạt, một tình tiết tăng nặng, quy định một hình phạt nhẹ hơn, một tình tiết giảm nhẹ mới hoặc mở rộng phạm vi áp dụng án treo, miễn trách nhiệm hình sự, loại trừ trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt, giảm hình phạt, tha tù trước thời hạn có điều kiện, xóa án tích và các quy định khác có lợi cho người phạm tội.
3. Quy định của BLTTHS năm 2015 để thi hành các quy định có lợi cho người phạm tội của BLHS năm 2015 là các quy định về thủ tục tố tụng áp dụng đối với các trường hợp sau:
a. Chuyển hình phạt tử hình sang hình phạt tù chung thân đối với các trường hợp quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 40 BLHS năm 2015; các điểm a,b và điểm c khoản 2 Điều 1 Nghị quyết số 109/2015/QH13 ngày 27/11/2015 của Quốc hội và hướng dẫn tại khoản 1 Điều 1 và Điều 2 Nghị quyết số 01/2016/NQ-HĐTP ngày 30/6/2016 của Hội đồng thẩm phán TANDTC.
b. Tha tù trước thời hạn có điều kiện.
c. Xóa án tích.
d. Xử lý hình sự đối với người dưới 18 tuổi.
Dưới đây là Danh mục các quy định có lợi cho người phạm tội tại khoản 3 Điều 7 BLHS năm 2015.
GIANG HÀ