Ngày 07/6/2021, VKSND tối cao ban hành Hướng dẫn số 26/HD-VKSTC hướng dẫn một số kỹ năng của Kiểm sát viên khi kiểm sát thi hành án dân sự về thu hồi tài sản trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế. Trang thông tin điện tử VKSND tỉnh Phú Yên tiếp tục giới thiệu những nội dung cơ bản của Hướng dẫn này.
Về kỹ năng kiểm sát việc thẩm định giá, bán đấu giá tài sản để thi hành án
Về cơ bản, khi kiểm sát việc thẩm định giá, bán đấu giá tài sản để thi hành án thu hồi tài sản trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế được thực hiện như khi kiểm sát việc thẩm định giá, bán đấu giá tài sản để thi hành án thông thường, theo quy định tại các Điều 25, 26, 27, 98, 101 Luật THADS; Điều 35, 57 Luật Đấu giá; Điều 25, 26, 27 (khoản 2 và 4), 31 Nghị định số 62/2015/NĐ-CP; Điều 27 (khoản 1, 3, 5) Nghị định số 33/2020/NĐ-CP và khoản 2 Điều 14, Điều 25 Quy chế số 810. Đồng thời, cần nắm được các bước của quy trình thẩm định giá quy định tại Tiêu chuẩn Thẩm định giá Việt Nam số 05, số 06, số 07 ban hành kèm theo Thông tư số 28/2015/TT-BTC ngày 06/3/2015 của Bộ Tài chính; Tiêu chuẩn Thẩm định giá Việt Nam số 08, 09 ban hành kèm theo Thông tư số 126/2015/TT-BTC ngày 20/8/2015 của Bộ Tài chính và Phụ lục ban hành kèm theo năm 2020); Điều 5 Thông tư liên tịch số 11/2016/TTLT-BTP-TANDTC-VKSTC ngày 01/8/2016 của liên ngành Bộ Tư pháp, TAND tối cao, VKSND tối cao quy định một số vấn đề về thủ tục THADS và phối hợp liên ngành trong THADS.
Để tránh tình trạng việc tổ chức THA bị kéo dài, khó khắc phục hậu quả do việc tổ chức định giá, thẩm định giá, bán đấu giá tài sản để THA có vi phạm, Viện kiểm sát và Kiểm sát viên trong quá trình thực hiện kiểm sát cần lưu ý một số nội dung sau:
- Nghiên cứu kỹ và nắm chắc nội dung việc THA, hồ sơ THA; các quy định về trình tự, thủ tục cưỡng chế kê biên, định giá, thẩm định giá và bán đấu giá tài sản THA; phối hợp với Chấp hành viên để giáo dục, thuyết phục động viên người phải THA tự nguyện THA theo quy định của pháp luật;
- Thực hiện quy chế phối hợp giữa hai ngành (VKS - THADS) hoặc liên ngành để Cơ quan THADS chuyển hồ sơ THA cho Viện kiểm sát trước khi tham gia kiểm sát việc cưỡng chế kê biên, định giá, thẩm định giá và bán đấu giá tài sản THA; hồ sơ THA phải có đầy đủ các tài liệu về cưỡng chế kê biên, định giá, thẩm định giá và bán đấu giá tài sản THA. Kiểm sát viên, công chức được phân công phải lập hồ sơ kiểm sát, nghiên cứu và báo cáo đề xuất để Lãnh đạo cho ý kiến trước khi thực hiện kiểm sát cưỡng chế kê biên, định giá, thẩm định giá và bán đấu giá tài sản THA. Đối với các hồ sơ chưa đầy đủ các tài liệu có liên quan thì yêu cầu cung cấp đầy đủ, kịp thời; đối với hồ sơ có vi phạm không thể khắc phục thì từ chối tham gia và có văn bản yêu cầu tạm dừng việc cưỡng chế kê biên, định giá, thẩm định giá và bán đấu giá tài sản THA theo quy định của pháp luật;
- Viện kiểm sát cấp tỉnh và cấp huyện chú trọng thực hiện kiểm sát 100% các vụ việc THA có áp dụng biện pháp cưỡng chế kê biên tài sản của Cơ quan THADS để kịp thời kiểm sát được việc định giá, thẩm định giá, bán đấu giá tài sản THA (thực hiện ngay từ khi tham gia kiểm sát việc xác minh hiện trạng tài sản đã có lệnh kê biên hoặc khi kê biên tài sản là bất động sản, chú ý kiểm sát việc Hội đồng cưỡng chế kê biên tiến hành đo đạc, kiểm tra hiện trạng tài sản để lập biên bản ghi rõ vị trí, diện tích, ranh giới thửa đất được kê biên theo quy định tại khoản 2 Điều 88, Điều 111 Luật THADS, tránh trường hợp khi kê biên chỉ ghi các thông số theo Giấy chứng nhận QSDĐ);
- Kiểm sát hồ sơ pháp lý của Tổ chức thẩm định giá để xác định rõ chức năng thẩm định giá tài sản của Tổ chức thẩm định giá và tư cách pháp lý của Thẩm định viên về giá thông qua việc xem xét Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá, Quyết định thành lập Hội đồng thẩm định giá tài sản của cơ quan có thẩm quyền, Thẻ thẩm định viên về giá;
- Kiểm sát hồ sơ pháp lý của tổ chức bán đấu giá tài sản THA để xác định rõ chức năng hoạt động đấu giá tài sản của Tổ chức bán đấu giá, của Đấu giá viên điều hành cuộc đấu giá thông qua việc xem xét Quyết định thành lập tổ chức bán đấu giá, Giấy đăng ký hoạt động, Điều lệ của doanh nghiệp (đối với công ty đấu giá hợp danh) và Chứng chỉ hành nghề đấu giá của Đấu giá viên;
- Thực hiện kiểm sát việc bán đấu giá tài sản THA tại cuộc đấu giá, Kiểm sát viên cần theo dõi diễn biến cuộc đấu giá để xác định thao tác nghiệp vụ của Chấp hành viên và Tổ chức bán đấu giá theo quy định của pháp luật, từ đó linh hoạt, nhạy bén khi xử lý tình huống phát sinh. Trường hợp phát hiện có vi phạm trước, trong và sau khi bán đấu giá của Chấp hành viên hoặc các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan thì có văn bản yêu cầu, kiến nghị hoặc kháng nghị để khắc phục vi phạm, bảo đảm cho việc bán đấu giá tài sản THA đạt hiệu quả, đúng pháp luật... Việc tổng hợp các nội dung đưa vào Biên bản đấu giá phải đảm bảo đầy đủ và khách quan, trường hợp phát hiện chưa đúng, chưa đầy đủ thì phải có ý kiến, yêu cầu bổ sung; khi ký Biên bản đấu giá, Kiểm sát viên phải ký nháy vào từng trang theo quy định).
Để kiểm sát việc Chấp hành viên, Cơ quan THADS thực hiện Điều 37 Luật THADS, Kiểm sát viên cần nắm vững quy định tại Điều 24 Quy chế số 810, nắm rõ nội dung hồ sơ vụ việc để xác định việc CHV và Cơ quan THADS đã ban hành các quyết định đối với đương sự. Khi phát hiện vi phạm của Chấp hành viên và Cơ quan THADS trong việc có đủ căn cứ nhưng không ban hành quyết định thu hồi các quyết định nêu trên, Kiểm sát viên thực hiện đề xuất lãnh đạo Viện ban hành văn bản yêu cầu cơ quan THADS ra quyết định thu hồi các quyết định theo đúng quy định của pháp luật hoặc thực hiện quyền kiến nghị hoặc kháng nghị đối với cơ quan THADS, thủ trưởng cơ quan THADS theo quy định tại Điều 28 Luật Tổ chức VKSND năm 2014 nhằm kịp thời khắc phục vi phạm. Ngoài ra, Kiểm sát viên cần lưu ý kiểm sát việc xác nhận kết quả thi hành án; kiểm sát việc đình chỉ thi hành án khi kết thúc thi hành án theo Điều 11 Quy chế số 810.
GIANG HÀ
